
FAQs για το μέλι
Το μέλι στην πραγματικότητα δεν λήγει ούτε χαλάει. «Μέλι έχει βρεθεί σε αιγυπτιακούς τάφους και ήταν ακόμα καλό χιλιάδες χρόνια αργότερα», λέει η Anne Marie Fauvel, διευθύντρια προγράμματος της American Honey Producers’ Association. Η χημική σύσταση του μελιού έχει εκπληκτικά χαμηλή περιεκτικότητα σε νερό και υψηλό pH. Αυτό καθιστά πολύ δύσκολο (αν όχι αδύνατο) να αναπτυχθούν βακτήρια και άλλα μικρόβια σε αυτό.
Επομένως προφυλάσσοντας το σε καθαρούς και σκοτεινούς χώρους, μπορεί να παραμένει αναλλοίωτο για πάρα πολλά χρόνια. Με την πάροδο του χρόνου μπορεί να συμβούν και άλλες αλλαγές στη σύσταση ή το χρώμα του μελιού σας, όπως να σκουρύνει ή να γίνει θολό και παχύρευστο. Αλλά αυτού του είδους οι αλλαγές δεν υποδεικνύουν ότι το μέλι σας έχει χαλάσει, άρα είναι ακόμα απολύτως ασφαλές προς κατανάλωση.
Το φρέσκο μέλι είναι άρρηκτα συνδεδεμένο με την εποχή που συλλέγεται, δηλαδή όταν το αφαιρούμε από την κυψέλη. Επομένως, ξεκινώντας να αγοράζουμε μέλι από τις αρχές του καλοκαιριού (Ανθέων, Θυμάρι, Πορτοκάλι κα) μέχρι και τις αρχές του φθινοπώρου (Ερείκης, Κουμαριά, Πεύκο, Έλατο κα) μπορούμε να το αγοράσουμε απόλυτα φρέσκο.
Η συντήρηση του μελιού μέχρι την απορρόφηση του είναι το επόμενο κλειδί στην υπόθεση του “Φρέσκου” δηλαδή η μη αλλοίωση των θρεπτικών συστατικών και λοιπών στοιχείων του έως τη στιγμή που θα φτάσει στο τραπέζι σας! Για να συμβεί αυτό, το συντηρούμε σε ειδικούς κώδωνες ηρεμίας (όπως λέγονται) και σε ιδανικές συνθήκες εφαρμοσμένης θερμοκρασίας, μακριά από το φως και την υγρασία.
Με αυτό τον τρόπο όχι μόνο διατηρεί τη θρέψη του αλλά και η γεύση του παραμένει αυτούσια αφού το προϊόν δεν βρίσκεται εκτεθειμένο στις όποιες εναλλαγές των καιρικών συνθηκών μέχρι την στιγμή της συσκευασίας του, την ημέρα που το παραγγέλνετε.
Αυτό ακριβώς φροντίζουμε στη Melifarm για εσάς!
Προϋπόθεση για τη σωστή διατήρηση του μελιού είναι το σημείο φύλαξης του. Αυτό σημαίνει ότι ένα δροσερό και σκιερό μέρος, χωρίς υγρασία είναι το ιδανικό σημείο εναπόθεσης του βάζου. Ένα πράγμα που πρέπει ακόμη να προσέχουμε είναι να μην το αφήνουμε ανοιχτό για μεγάλο χρονικό διάστημα, γιατί έτσι θα απορροφήσει υγρασία από τον περιβάλλοντα χώρο με αποτέλεσμα να αλλοιωθούν οι αντιβακτηριδιακές του ιδιότητες.
Σωστό σημείο φύλαξης λοιπόν σε συνδυασμό με ένα καλά κλεισμένο καπάκι συντηρεί το μέλι μας άψογο.
Αρχικά να τονίσουμε το γεγονός ότι δεν κρυσταλλώνουν όλα τα είδη μελιού.
Η κρυστάλλωση ή ζαχάρωμα αποτελεί τη φυσική πορεία εξέλιξης του μελιού που όμως σχετίζεται με τη βοτανική του προέλευση, με κάποια από αυτά να αναδεικνύονται περισσότερο όταν κρυσταλλώνουν.
Πάντως σε καμία περίπτωση η κρυστάλλωση του μελιού δεν αλλοιώνει τα ποιοτικά του χαρακτηριστικά.
Ο περισσότερος κόσμος το ξέρει ως ζαχάρωμα υπονοώντας ότι το μέλι περιέχει ζάχαρη, γι’ αυτό “ζαχαρώνει”. Αυτή είναι μία εντελώς λανθασμένη άποψη, ο σωστός όρος είναι η κρυστάλλωση!
Το μέλι ανάλογα του ποσοστού γλυκόζης και νερού που περιέχει, τη γύρη ή το κερί, όπως και οι συνθήκες που το συντηρούμε (θερμοκρασία) ξεκινάει τη διαδικασία της κρυστάλλωσής του.
Ο χρόνος που απαιτείται ώστε ένα μέλι να αρχίσει να κρυσταλλώνει διαφέρει από είδος σε είδος επηρεαζόμενο επίσης από το πλήθος των γυρεόκοκκων που περιέχει. Εξαίρεση αποτελούν τα είδη μελιού από μελιτώματα, όπως έλατο, πεύκο, πουρνάρι, ελατοβανίλια, δάσους, κ.α.
Ο σωστός τρόπος επαναφοράς του μελιού είναι το Bain Marie (Μπεν Μαρί) δηλαδή τοποθετούμε το βάζο μελιού, με κλειστό καπάκι, μέσα σε ένα κατσαρόλι και γεμίζουμε νερό τόσο έως του σημείου που είναι το μέλι μέσα στο βάζο. Χρειάζεται όμως ιδιαίτερη προσοχή στη διαδικασία αποκρυστάλλωσης του με τη θερμοκρασία να μην ξεπερνάει τους 35-40 βαθμούς κελσίου προκειμένου να μην καταστραφούν τα θρεπτικά του στοιχεία. Στη συνέχεια, αφού ρευστοποιηθεί, ανοίγουμε το καπάκι του βάζου και με ένα κουτάλι το ανακατεύουμε λίγο ώστε να έρθει στην απόλυτα πρότερη κατάσταση σου. Το μέλι μας είναι έτοιμο προς κατανάλωση!
Καταρχάς, η εποχικότητα μίας ποικιλίας μελιού προσδιορίζεται από τον μήνα που οι μέλισσες μεταφέρονται στην κατάλληλη τοποθεσία ανθοφορίας ώστε να συλλέξουν το αντίστοιχο είδος μελιού π.χ. Θυμάρι.
Γενικά όμως, όλα τα είδη μελιού μπορούμε να τα καταναλώνουμε ανεξαρτήτως της εποχικότητας τους φτάνει να είναι σωστά αποθηκευμένα ώστε να μην αλλοιώνονται τα θρεπτικά τους συστατικά και η γεύση.
Ξέρετε τι είναι το νοθευμένο μέλι;
Είναι ένα μετουσιωμένο προϊόν που δεν έχει πλέον ευεργετικές ιδιότητες για τον ανθρώπινο οργανισμό. Για να καλύψουν μια συνεχή ζήτηση για μέλι, ορισμένοι κατασκευαστές εμπορεύονται αυτό που μπορεί να ονομαστεί «ψεύτικο μέλι». Ονομάζεται επίσης ακάθαρτο μέλι, είναι στην πραγματικότητα το αποτέλεσμα τεχνητής παραγωγής όπου γλυκόζη, άμυλο, μελάσα, ιμβερτοποιημένη ζάχαρη και δεξτρόζη αναμιγνύονται με νερό. Οι συνέπειες; Το μέλι μετουσιώνεται πλήρως, ακόμη και κατασκευάζεται από την αρχή, και χάνει αμέσως όλες τις θρεπτικές και θεραπευτικές του ιδιότητες.
Πώς θα αναγνωρίσετε το αληθινό μέλι;
Ένα βασικό χαρακτηριστικό για να διαπιστώσουμε την αγνότητα του μελιού είναι η ρευστότητα του, όσο πιο παχύρευστο τόσο καλύτερη και η ποιότητα του. Βέβαια αξίζει να τονιστεί το γεγονός της διαφορετικής ρευστότητας του μελιού αναλόγως της ποικιλίας του καθώς και της θερμοκρασίας του εξωτερικού περιβάλλοντος που συμβαίνει εκείνη τη στιγμή (ζέστη ή κρύο). Σε κάθε περίπτωση όμως η πυκνότητα υποδηλώνει την καλή ποιότητα του είδους.
Ένας επιπλέον τρόπος για να επιβεβαιώσουμε τη γνησιότητα του μελιού είναι ο εξής: σε ένα ποτήρι με κρύο νερό βάζουμε μέσα μία γεμάτη κουταλιά με μέλι. Η μέθοδος αυτή μπορεί να μας αποκαλύψει πολύ εύκολα κατά πόσο το μέλι μας είναι γνήσιο ή νοθευμένο αφού οι ουσίες που αναμειγνύονται προκειμένου να νοθεύουν το μέλι είναι συνήθως το σιρόπι ζάχαρης, η γλυκόζη και το καραμελόχρωμα. Τα πρόσθετα αυτά όμως διαλύονται πολύ εύκολα στο νερό, πράγμα που όταν το δούμε να συμβαίνει σημαίνει ότι το προϊόν που αγοράστηκε είναι νοθευμένο. Στην περίπτωση που το μέλι κατακαθίσει στον πάτο του ποτηριού σημαίνει πως είναι αυθεντικό!
Οι εγγυήσεις της Melifarm:
Όλα τα μέλια μας είναι ψυχρής εκχύλισης.
Οι μελισσοκόμοι μας στραγγίζουν το κερί, το πιέζουν και μετά το μέλι ρέει φυσικά χωρίς να ζεσταθεί. Αυτή η διαδικασία διαρκεί περισσότερο, αλλά μας επιτρέπει να διατηρήσουμε την ποιότητα του μελιού μας.
Διαφάνεια σχετικά με την προέλευση της συγκομιδής.
Για να σας παρουσιάσουμε μια μεγάλη ποικιλία μελιών, εκτός των δικών μας μελισσοκομείων, συνεργαζόμαστε με Μελισσοκομικές Φάρμες από όλη την Ελλάδα και την Ευρώπη. Χάρη σε αυτές, μπορούμε να προσφέρουμε μέλια με ποικίλη ανθική προέλευση και γεύσεις από αλλού.
Εργαστηριακός έλεγχος μετά τη συγκομιδή!
Για την αποφυγή όλων των ειδών νοθείας, όλα τα μέλια μας υπόκεινται σε αυστηρό έλεγχο τόσο ως προς την ποιότητα όσο και ως προς την ιχνηλασιμότητα τους.
Τουναντίον η κατανάλωση μελιού θα μπορούσε να συμπεριληφθεί άνετα σε μία διατροφή με σκοπό την απώλεια βάρους. Το μέλι, ως γλυκαντική ουσία, έχει στη σύνθεση του, ανά γραμμάριο, περίπου 3-3,5 θερμίδες. Συγκρίνοντας το με προϊόντα όπως π.χ. η σοκολάτα που έχει 9-10 θερμίδες ανά γραμμάριο, αντιλαμβάνεται κανείς εύκολα ότι η κατανάλωση μελιού μπορεί να βοηθήσει τον οργανισμό, κατά τη διάρκεια ενός προγράμματος αδυνατίσματος, να λαμβάνει λιγοστές θερμίδες ενώ συγχρόνως να μην δημιουργούνται τα λεγόμενα στερητικά σύνδρομα από την παντελή έλλειψη του γλυκού.
Συμπερασματικά το μέλι μπορεί να λαμβάνεται στη θέση ενός άλλου λιπαρού προϊόντος είτε σκέτο (μια κουταλιά της σούπας), είτε σε ένα αφέψημα (τσάι), είτε προστιθέμενο σε ένα γαλακτοκομικό προϊόν (γιαούρτι με μέλι) ή φρυγανιά. Με αυτούς τους εναλλακτικούς τρόπους επιτυγχάνουμε να παίρνουμε πολύ λιγότερες θερμίδες αλλά με πολύ περισσότερα θρεπτικά συστατικά για τον οργανισμό μας, συμβάλλοντας έτσι στην καλή υγεία.
Δεν χρησιμοποιούμε το ίδιο κουτάλι με το οποίο έχουμε φάει μέλι ξανά και ξανά, χωρίς να το πλύνουμε και να το σκουπίσουμε. Τα ένζυμα του σάλιου μπορούν να επηρεάσουν τη φυσική σύσταση του μελιού.
Αν καταναλώνουμε το μέλι σκέτο, το κρατάμε λίγο κάτω από τη γλώσσα μας, έτσι οι ουσίες του μελιού (γλυκόζη, αιθέρια έλαια, μέταλλα, ιχνοστοιχεία, κ.α.), θα περάσουν κατευθείαν στο αίμα.
Είναι καλύτερο και πιο ωφέλιμο για τον οργανισμό να καταναλώνονται μικρές ποσότητες μελιού αρκετές φορές την ημέρα, από το να τρώμε σπάνια και μεγάλες ποσότητες.
Το μέλι ως φυσικά ανεπεξέργαστο προϊόν μπορεί να αποτελέσει μία ιδανική, εναλλακτικά, υγιεινή τροφή καθώς έχει χαμηλότερο γλυκαιμικό δείκτη και δεν αυξάνει τα επίπεδα σακχάρου στο αίμα τόσο γρήγορα όσο η ζάχαρη, πάντοτε όμως στα πλαίσια μιας ισορροπημένης διατροφής και με αποφυγή κατανάλωσης άλλων γλυκαντικών ουσιών, όπως η ζάχαρη και γενικά τα γλυκά.
Αυτό δεν σημαίνει ό,τι ακόμη και στην περίπτωση του μελιού, η κατανάλωση του θα γίνεται χωρίς μέτρο!, διότι μπορεί το μέλι να ανήκει στην κατηγορία των 100% φυσικά παραγόμενων προϊόντων είναι όμως πλούσιο σε φυσικά σάκχαρα (φρουκτόζη) και βέβαια σε θρεπτικά γλυκαντικά, πράγμα που σημαίνει ότι μία καθημερινά μεγάλη λήψη ποσοτήτων του μπορεί να δημιουργήσει εξίσου πρόβλημα, ιδιαίτερα σε άτομα με διαβήτη.
ΕΠΙΣΗΜΑΝΣΗ: Σε κάθε περίπτωση όταν ένα άτομο αντιμετωπίζει προβλήματα με διαβήτη είναι απαραίτητο προηγουμένως να έχει συμβουλευτεί τον γιατρό του. Σε κάθε άλλη περίπτωση, για όσους επιθυμούν να γεύονται τα τόσο πολύτιμα θρεπτικά συστατικά του μελιού προσέχοντας παράλληλα το επίπεδο του σακχάρου οι παραπάνω ενδεικτικές ποικιλίες αποτελούν την καλύτερη πρόταση.
Γενικότερα, αν καταναλώνουμε το μέλι
στο τσάι ή το χρησιμοποιούμε στη μαγειρική ή στη ζαχαροπλαστική, η θέρμανση που
υφίσταται επηρεάζει τους ποιοτικούς δείκτες του μελιού, αλλά δεν επηρεάζει τη
θρεπτική και διαιτητική του αξία.
Όταν το ρόφημα στο οποίο βάζουμε μέλι έχει θερμοκρασία λιγότερη των 35-40 βαθμών κελσίου τότε δεν χάνονται οι ιδιότητες του. Σε διαφορετική περίπτωση καταστρέφονται όλα τα θρεπτικά του συστατικά και το μόνο που επιτυγχάνουμε είναι να δώσουμε μία γλυκύτητα στο ρόφημα μας.
Καλό είναι λοιπόν όταν το ρόφημα είναι αρκετά καυτό να μην βάζουμε αμέσως το μέλι αλλά να περιμένουμε 3-5 λεπτά προκειμένου να έρθει στην κανονική του θερμοκρασία, έτσι πέραν της γλυκύτητας του ροφήματος και ο οργανισμός μας θα λάβει όλα τα ευεργετήματα του μελιού.
Αναφορικά με την ονομασία μιας ποικιλίας μελιού π.χ. θυμαρίσιο μέλι ή μέλι ερείκης κ.λπ., αυτό που πρέπει να γνωρίζουμε είναι μία και μοναδική βασική αρχή, η φύση δεν έχει όρια!, δηλ. τα μελίσσια που τοποθετεί ο μελισσοκόμος σε μία ανθοφορία θυμαριού ή ερείκης ή πεύκου κοκ δεν συλλέγουν νέκταρ ή μελιτώματα αποκλειστικά από το είδος που τελικά χαρακτηρίζει μία ποικιλία μελιού. Επειδή στη φύση συνυπάρχουν και άλλα είδη φυτών και άγριων βοτάνων (αναλόγως την περιοχή και την τοποθεσία) είναι απολύτως φυσικό ένα μέλι να μην είναι 100% θυμάρι ή ερείκης ή πεύκο κλπ.
Αυτό που του δίνει τελικά το όνομα στην ετικέτα, είναι η ποσοστιαία υπεροχή του είδους στο σύνολο της ανθοφορίας που φύεται στην περιοχή και που τελικά συλλέγεται από τα μελίσσια. Αυτό φυσικά δεν μειώνει σε καμία περίπτωση την “αξία” του μελιού!
Οι διαφορές όμως, μεταξύ ομοειδών ειδών μελιού πχ θυμάρι με θυμάρι, εντοπίζονται καθαρά στην ποσόστωση γυρεόκοκκων (στοιχείο μέτρησης) που εμπεριέχονται σε κάθε μελιτοσυλλογή, 12% – 18% – 25% – 30% – 40% – 50% ή και περισσότεροι γυρεόκοκκοι. Με άλλα λόγια ένα θυμαρίσιο μέλι μπορεί να περιέχει 18% μέλι θυμαριού (γυρεόκοκκους) και 82% μέλι ανθέων και ένα άλλο θυμαρίσιο μέλι να περιέχει 40% μέλι θυμαριού (γυρεόκοκκους) και 60% μέλι ανθέων με βότανα κοκ.
Μιλώντας πάντοτε για έντιμη μελισσοκομία, αντιλαμβανόμαστε εύκολα ποιο λχ θυμαρίσιο μέλι διαθέτει τα καλύτερα χαρακτηριστικά για να το επιλέξουμε και αυτό φυσικά συμβαίνει σε όλες τις ποικιλίες μελιού που κυκλοφορούν στην αγορά.
Αυτό το στοιχείο –μεταξύ και άλλων σημαντικών παραγόντων- καθορίζει τόσο την ποιότητα όσο και την τελική τιμή πώλησης του προϊόντος.
Οι λόγοι είναι εμπορικοί, αφού το κέρδος που προκύπτει από την πολύ χαμηλή τιμή ενός είδους επηρεάζει τη μεγάλη του κατανάλωση. Δυστυχώς όμως αυτό λειτουργεί σε βάρος της ποιότητας ενός τόσο πολύτιμου προϊόντος, για την υγεία του ανθρώπινου οργανισμού.